26
Οκτ

Οι φορολογούμενοι, ήδη, έρχονται αντιμέτωποι με το «όπλο των όπλων» των Φορολογικών Αρχών, τις «έμμεσες τεχνικές ελέγχου».

Η ελληνική νομοθεσία υιοθετώντας τις συστάσεις του ΟΟΣΑ θέσπισε ήδη από την νομοθεσία του Ν. 2238/1994 τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου, πλην όμως μέχρι τις ημέρες μας η εφαρμογή τους ήταν περιορισμένη.

Πλέον όμως και μετά την ισχύ του Ν. 4172/2013 θα αποτελέσουν το κύριο εργαλείο διενέργειας φορολογικών ελέγχων.

1. Τι είναι οι έμμεσες τεχνικές;

Οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου αποτελούν μια σειρά από μεθόδων έμμεσου προσδιορισμού των εισοδημάτων των φορολογουμένων.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για πέντε μεθόδους, μέσω των οποίων, ανασυγκροτείται το συνολικό εισόδημα των φορολογουμένων.

2. Που προβλέπονται;

Ορίζονται στο άρθρο 27 του Ν. 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας).

3. Ποιους αφορούν;

Αφορούν όλα τα φυσικά πρόσωπα, μηδενός εξαιρουμένου, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική δραστηριότητα.

Επομένως, με τις έμμεσες μεθόδου μπορούν να επαναπροσδιορίζονται τα εισοδήματα και φυσικών και νομικών προσώπων.

4. Για ποιο λόγο χρησιμοποιούνται;

Μέσω της εφαρμογής τους οι Φορολογικές Αρχές φιλοδοξούν να προσδιορίσουν το φορολογητέο εισόδημα του φορολογούμενου.

Επομένως, θεωρώντας η Φορολογική Αρχή ότι το πραγματικό εισόδημα του φορολογούμενου αποκρύπτεται, εφαρμόζει τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου με σκοπό τον εντοπισμό του πραγματικού εισοδήματος, άρα και της φοροδιαφυγής.

5. Δηλαδή, όλων των φορολογουμένων τα εισοδήματα προσδιορίζονται με τις έμμεσες τεχνικές;

Όχι, μόνο αυτών των φορολογουμένων που θα βρεθούν σε φορολογικό έλεγχο έμμεσων τεχνικών ελέγχου.

6. Ποια είναι τα κριτήρια για την εφαρμογή των έμμεσων τεχνικών;

Τα κριτήρια εφαρμογής των έμμεσων τεχνικών ορίζονται στο άρθρο 28 του Ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος) και διαφοροποιούνται αναλόγως εάν πρόκειται για νομικά ή φυσικά πρόσωπα.

7. Κριτήρια εφαρμογής σε νομικά πρόσωπα

Σύμφωνα με την διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 28 του Ν. 4172/2013, μπορούν να εφαρμοστούν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου σε ένα νομικό πρόσωπο εφ’ όσον:

α) όταν τα λογιστικά αρχεία δεν τηρούνται ή οι οικονομικές καταστάσεις δεν συντάσσονται σύμφωνα με τον νόμο για τα λογιστικά πρότυπα, ή

β) όταν τα φορολογικά στοιχεία ή τα λοιπά προβλεπόμενα σχετικά δικαιολογητικά δεν συντάσσονται σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, ή

γ) όταν τα λογιστικά αρχεία ή φορολογικά στοιχεία δεν προσκομίζονται στη Φορολογική Διοίκηση μετά από σχετική πρόσκληση.

Προσοχή: Οι έμμεσες τεχνικές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε ένα νομικό πρόσωπο, ακόμη και για μια επουσιώδη και τυπική πλημμέλεια στην τήρηση των λογιστικών του αρχείων.

8. Κριτήρια εφαρμογής σε φυσικά πρόσωπα

Σύμφωνα με την διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 28 του Ν. 4172/2013, μπορούν να εφαρμοστούν οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου σε ένα νομικό πρόσωπο όταν:

α. το ποσό του δηλούμενου εισοδήματος δεν επαρκεί για την κάλυψη των προσωπικών δαπανών διαβίωσης, ή

β. όταν υπάρχει περίπτωση προσαύξησης περιουσίας η οποία δεν καλύπτεται από το δηλούμενο εισόδημα.

9. Ποιες είναι οι έμμεσες μέθοδοι:

Σύμφωνα με το άρθρο 27 του Ν. 4174/2013 οι έμμεσες τεχνικές είναι:

α) η αρχή των αναλογιών,

β) η ανάλυση ρευστότητας του φορολογούμενου,

γ) η καθαρή θέσης του φορολογούμενου,

δ) η σχέση της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών και

ε) το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά.

10. Πως αναλύονται οι παραπάνω μέθοδοι:

Η νομική διάταξη εξαντλείται στους παραπάνω τίτλους. Περαιτέρω για τον καθορισμό του περιεχομένου τους έχουν εκδοθεί, ήδη, δύο αποφάσεις που εξειδικεύουν το περιεχόμενο τους.

Συγκεκριμένα, με την ΠΟΛ.:1050/2014 του πρώην ΓΓΔΕ καθορίστηκε το περιεχόμενο των μεθόδων:

β) της ανάλυσης ρευστότητας του φορολογούμενου,

γ) της καθαρή θέσης του φορολογούμενου,

ε) του ύψους των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά.

Ενώ, μόλις προσφάτως, με την Α 1008/2020 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ καθορίστηκαν οι μέθοδοι:

α) της αρχής των αναλογιών και

δ) της σχέσης τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών

Η παρακολούθηση των μεθόδων και του τρόπου με τον οποίο αναδημιουργούν το εισόδημα των φορολογουμένων είναι μια εξαιρετικά δύσκολη και απαιτητική διαδικασία, οι Φορολογικές Αρχές για τα φυσικά πρόσωπα προσπαθούν να εντοπίσουν την αποκρυβείσα φορολογητέα ύλη μέσω της ανάλυσης όλων των οικονομικών δεδομένων τους με την δημιουργία, συνήθως, ενός «ισολογισμού» της περιουσίας τους. Ενώ, για τα νομικά πρόσωπα προσδιορίζουν τα φορολογητέα εισοδήματα τους μέσω δεκτών, ποσοστών και αναλογιών.

Για του περισσότερους φορολογούμενους η διαδικασία ενός φορολογικού ελέγχου είναι απαιτητική, δύσκολή και κοπιώδης αλλά με τις έμμεσες τεχνικές καθίσταται ακόμη επαχθέστερη.

Σε αυτό το πλαίσιο, στο γραφείο μας αναλαμβάνουμε να οργανώσουμε τα επιχειρήματα και τους υπερασπιστικούς ισχυρισμούς σας σ’ αυτό το πολύπλοκο πλαίσιο νομικών, λογιστικών και χρηματοοικονομικών μεγεθών, προκειμένου να ανταποκριθείτε με επάρκεια απέναντι στο πιο ισχυρό όπλο της Φορολογικής Διοίκησης.