Ο φορολογικός έλεγχος έχει αλλάξει ουσιωδώς. Πλέον, ο φορολογούμενος έρχεται αντιμέτωπος με έγγραφα, διαδικασίες και στάδια, άγνωστα στο παρελθόν, που το καθένα από αυτά έχει κρίσιμες νομικές συνέπειες.
Τα στάδια του σύγχρονου φορολογικού ελέγχου εξελίσσονται, συνήθως, ως εξής:
α. έκδοση Εντολής Ελέγχου.
Στο στάδιο αυτό ο φορολογούμενος επιλέγεται για φορολογικό. Ο ίδιος ακόμη δεν το γνωρίζει.
β. κοινοποίηση της Εντολής Ελέγχου.
Στο στάδιο αυτό η Φορολογική Αρχή κοινοποιεί στον φορολογούμενο την απόφαση της να ελέγξει την ακρίβεια των φορολογικών του υποχρεώσεων.
γ. έκδοση και κοινοποίηση Αιτήματος Παροχής Πληροφοριών.
Το στάδιο είναι προαιρετικό για την Φορολογική Αρχή. Δηλαδή εφ’ όσον το κρίνει αναγκαίο εκδίδει και κοινοποιεί στον φορολογούμενο Αίτημα Παροχής Πληροφοριών. Εντούτοις πρέπει να σημειωθεί ότι μετά το 2010, η εμπειρία μας δείχνει, ότι εκδίδεται και αποστέλλεται σχεδόν σε όλες τις υποθέσεις. Με το Αίτημα Παροχής Πληροφοριών η Φορολογική Αρχή ζητά από τον φορολογούμενο να προσκομίσει στοιχεία και πληροφορίες για τα οικονομικά του δεδομένα.
δ. υποβολή εξηγήσεων και πληροφοριών.
Ο φορολογούμενος αναλόγως του περιεχομένου του Αιτήματος Παροχής Πληροφοριών απαντά στα φορολογικά όργανα με ένα ή περισσότερα υπομνήματα και προσκομίζει τα αναγκαία στοιχεία, που τεκμηριώνουν τους ισχυρισμούς του.
ε. έκδοση και κοινοποίηση του Σημειώματος Διαπιστώσεων Ελέγχου και Πράξης (ή πράξεων) Προσωρινού Προσδιορισμού Φόρου.
Αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα στάδια του φορολογικού ελέγχου. Στο Σημείωμα Διαπιστώσεων Ελέγχου, ο φορολογούμενος βρίσκεται στο «παρά ένα». Η Φορολογική Αρχή, ήδη, έχει εξάγει τα προσωρινά συμπεράσματα της και τα κοινοποιεί με το Σημείωμα καλώντας, ταυτόχρονα, τον φορολογούμενο εντός προθεσμίας 20 ημερών να απαντήσει.
στ. υποβολή εκ μέρους του φορολογουμένου Απόψεων.
Στο στάδιο αυτό και σε προθεσμία 20 ημερών από την παραλαβή του Σημειώματος Διαπιστώσεων Ελέγχου ο φορολογούμενος υποβάλλει τις Απόψεις του αντικρούοντας τα πορίσματα της Φορολογικής Αρχής, που ενσωματώνονται στο Σημείωμα Διαπιστώσεων Ελέγχου.
ζ. έκδοση και κοινοποίηση Πράξης (ή Πράξεων) Διορθωτικού Οριστικού Προσδιορισμού Φόρου και Έκθεσης Ελέγχου.
Στο συγκεκριμένο στάδιο ο φορολογικός έλεγχος έχει περατωθεί, τα όργανα της Φορολογικής Αρχής, που δειξήγαν τον έλεγχο, αφού έλαβαν υπ όψιν τους και τις Απόψεις του φορολογούμενου καταλήγουν στα πορίσματα τους και τα κοινοποιούν.
Οι Οριστικές Πράξεις Διορθωτικού Προσδιορισμού Φόρου αποτελούν τις καταλογιστικές πράξεις των φόρων, δηλαδή, μέσω αυτών η Φορολογική Αρχή επιβάλλει τους σχετικούς φόρους.
η. Ενδικοφανής Προσφυγή
Εφόσον ο φορολογούμενος αμφισβητεί τα πορίσματα των φορολογικών οργάνων, δηλαδή αμφισβητεί την βασιμότητα των όσων η φορολογική αρχή επικαλείται, είτε εν όλω είτε εν μέρει, τότε έχει το δικαίωμα να ασκήσει Ενδικοφανή Προσφυγή ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, ζητώντας την επανεξέταση της υποθέσεως του.
θ. H Ενδικοφανής Προσφυγή είναι δικαστική προσφυγή;
Όχι, η Ενδικοφανής Προσφυγή δεν είναι δικαστική προσφυγή.
ι. Μπορώ να κάνω κατ’ ευθείαν δικαστική Προσφυγή;
Όχι, η Ενδικοφανής Προσφυγή είναι προϋπόθεση προκειμένου μια φορολογική υπόθεση να εισαχθεί μεταγενέστερα σε δικαστήριο. Χωρίς την άσκηση της, δεν μπορεί ο φορολογούμενος να αμφισβητήσει όσα του καταλογίζουν.
ια. Τι είναι η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών;
Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, δεν είναι δικαστήριο, είναι μια κεντρική υπηρεσία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων που εξετάζει όλες τις Ενδικοφανείς Προσφυγές στην Ελλάδα και εδρεύει στην Αθήνα και στην Θεσσαλονική.
Επομένως, τα όργανα που εξετάζουν τις Ενδικοφανείς Προσφυγές δεν είναι δικαστές αλλά υπάλληλοι της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
ιβ. Πόση προθεσμία έχω για να ασκήσω Ενδικοφανή Προσφυγή;
Η προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής του φορολογούμενου είναι 30 ημέρα από την ημέρα, που του κοινοποιούνται οι Οριστικές Πράξεις Διορθωτικού Προσδιορισμού Φόρου.
ιγ. Σε πόσο διάστημα θα εξεταστεί η Ενδικοφανής μου Προσφυγή;
Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών εξετάζει τις Ενδικοφανείς Προσφυγές εντός αποκλειστικής προθεσμίας 120 ημερών.
ιδ. Τι γίνεται όταν παρέλθει το διάστημα των 120 ημερών;
Εντός της προθεσμίας των 120 ημερών η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών εξετάζει την Ενδικοφανή Προσφυγή του φορολογούμενου και τους λόγους που προβάλλει.
Η εν λόγω υπηρεσία:
ιε. Τι γίνεται μετά την Ενδικοφανή Προσφυγή;
Σε περίπτωση μη δικαίωσης του φορολογούμενου, ο τελευταίος μπορεί εντός προθεσμίας 30 ημερών να ασκήσει προσφυγή ενώπιον των δικαστηρίων, προκειμένου, να κριθούν οι ισχυρισμοί του από ανεξάρτητο δικαστικό όργανο.
Σε όλα τα ανωτέρω στάδια στο γραφείο μας αναλαμβάνουμε να συντάξουμε τα υπομνήματα σας, να απαντήσουμε στους ισχυρισμούς των φορολογικών αρχών, να σταθμίσουμε τα υπέρ και τα κατά των θέσεων σας και να οργανώσουμε την άμυνα σας σ΄αυτό το πολυδαίδαλο και απαιτητικό πλαίσιο, προκειμένου να αποφύγετε τα πιο επικίνδυνα μονοπάτια.
Ο φορολογικός έλεγχος είναι μια δύσκολη ταλαιπωρία αλλά η άρτια και συγκροτημένη προετοιμασία, μπορεί να καταστούν ο πιο αποτελεσματικός αρωγός σας.